Avrupa Komisyonu’nun Genişleme ve Komşuluk Politikasından Sorumlu Üyesi Stefan Füle Türkiye’ye ilk resmi ziyaretini 14-16 Mart 2010 tarihleri arasında gerçekleştirdi.
Avrupa Komisyonu’nun Genişleme ve Komşuluk Politikasından Sorumlu Üyesi Stefan Füle, Türkiye’ye gerçekleştirdiği ilk resmi ziyaret kapsamında, TOBB Başkanı Sayın M. Rifat Hisarcıklıoğlu ile bir araya geldi. Toplantıya İKV Yönetim Kurulu Başkanı ve Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Halûk Kabaalioğlu’da katıldı.
1 Şubat 2010 tarihinde göreve başlayan Avrupa Komisyonu’nun Genişleme ve Komşuluk Politikasından Sorumlu Üyesi Stefan Füle, göreve başlamasının ardından Türkiye’ye ilk resmi ziyaretini 14-16 Mart 2010 tarihleri arasında gerçekleştirdi. Ankara ve İstanbul’a gerçekleştirilen resmi ziyaret kapsamında Stefan Füle, Başbakan Recep Tayyib Erdoğan, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış ile bir araya geldi.TBMM Dışişleri Komisyonu ile AB Uyum Komisyonu Başkan ve üyeleriyle de görüşen Füle, İstanbul ziyareti kapsamında ise iş çevreleri ve sivil toplum temsilcileri ile çeşitli temaslarda bulundu.
Avrupa Komisyonu Genişlemeden Sorumlu Üyesi Stefan Füle ile Dışişleri Konutu’nda bir araya gelen Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, görüşme sonrasında yapılan ortak basın toplantısında Komisyon üyesi ile ”AB-Türkiye ilişkilerinin stratejik vizyonu”; “müzakere sürecinin işleyişi” ve “Komşu bölgeler” konularını kapsamlı olarak konuştuklarını belirtti.
Ortak basın toplantısında Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, AB-Türkiye ilişkilerinin stratejik vizyonu kapsamında, Türkiye’nin AB tam üyeliğinin her iki tarafın ortak geleceği olduğunu söylerken, AB’nin küresel dengeler içinde gelecek yüzyılda hak ettiği yeri alması için her iki tarafında çalışması gerektiğini ifade etti. Bunun gerçekleşmesi için AB’nin jeopolitik olarak etkili, ekonomik olarak dinamik, kültürel olarak da içselleştirici çalışması gerektiğini düşündüğünü belirten Dışişleri Bakanı Davutoğlu, Türkiye’nin AB üyeliğini, AB açısından bir fırsat olarak nitelendirdiğini söyledi.
Müzakere sürecinin işleyişi ile ilgili olarak ise Davutoğlu, Stefan Füle’ye müzakere sürecinde gelinen nokta ile ilgili bilgiler aktardığını belirtirken, sürecin Kıbrıs gibi doğrudan konuyla ilgisi olmayan siyasi sorunlar veya Avrupa içindeki kamuoyu bakışlarıyla etkilenmemesi konusunda fikir alışverişinde bulunulduğunu söyledi. Kıbrıs konusunun da görüşmede kapsamlı şekilde ele alındığını belirten Dışişleri Bakanı, müzakerelere hız kazandırılması ve Kıbrıs’ta kalıcı bir barışın sağlanması konusunda tarafların görüşlerini paylaştığını ifade etti. Gerçekleştirilmekte olan siyasi reformlar ile müzakere fasıllarının açılması konusunda karşılanması gereken kriterler üzerinde yapılan çalışmalarla ilgili Komisyon Üyesi’ne bilgi verildiğini açıklayan Davutoğlu, Türk vatandaşlarına uygulanan zorunlu vize konusunun da ele alındığını ifade etti. Geçmiş hukuki taahhütleri de göz önüne alarak, Türkiye’nin mutlak vize muafiyeti talep ettiğini söyleyen Dışişleri Bakanı, gerek Ankara Anlaşması, gerek Katma Protokol, gerekse Gümrük Birliği’nin, Türkiye’ye Balkanlar’dan daha önce vize muafiyetini gerekli kıldığını söyledi.
Görüşmenin üçüncü ana maddesini oluşturan komşu bölgeler konusunda ise Dışişleri Bakanı Davutoğlu, özellikle Batı Balkanlar’daki gelişmelerin kapsamlı şekilde ele alındığını, aynı şekilde doğu ortaklığı, Akdeniz, Kafkasya, Orta Doğu gibi komşu bölgeler ve bu bölgelerle doğrudan ilgili enerji güvenliği konularının gözden geçirildiğini ifade etti.
Avrupa Komisyonu Genişlemeden Sorumlu Üyesi Stefan Füle ise, Türkiye ve Ermenistan arasında atılan tarihi adımları büyük bir memnuniyetle karşıladığını belirtirken, Kıbrıs konusunda Türkiye’nin Katma Protokolü uygulamasının büyük önem taşıdığını belirtti. Türkiye’nin Kıbrıs ile olan ilişkilerini normalleştirmesi gerektiğinin altını çizen Komisyon Üyesi Füle, Kıbrıs konusuna bulunacak çözümün, hem Türkiye hem de AB açısından tarihi bir gelişme olacağına inandığını söyledi. Açıklamalardan sonra basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Füle, Türk vatandaşlarına vize muafiyeti ve yasadışı göç konularında her iki taraf arasında yürütülmekte olan diyalogdan duyduğu memnuniyeti dile getirirken, kısa bir süre içinde geri kabul anlaşmasının yürürlüğe konması konusunda tarafların fikir birliğinde olmasının mutluluk verici olduğunu ifade etti. Yasa dışı göçle ilgili olarak ise Türkiye’ye nasıl yardım edileceği konusunda çalışmalar yaptıklarını belirten Komisyon Üyesi, Türkiye’nin de Türkiye üzerinden Avrupa’ya gelenlerin yeniden Türkiye’ye dönmesi konusunda çalışmalar yapması gerektiğini söyledi. Füle, ancak bu çalışmaların yapılmasından sonra vize muafiyeti konusunda ilerleme sağlanabileceğini ifade etti. Bir basın mensubunun, İsveç Parlamentosu’nun Ermeni tasarısına onay vermesi konusundaki düşüncelerine yönelik sorusuna ise Füle, Avrupa Komisyonu olarak Üye Devletlerin kendi içlerinde aldıkları kararlara yorum yapamayacaklarını, ancak tarihin siyasallaştırılmasının bazı zorluklar doğurabildiğini ifade etti.
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun ardından Avrupa Komisyonu’nun Genişleme ve Komşuluk Politikasından Sorumlu Üyesi Stefan Füle, Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış‘ı Avrupa Birliği Genel Sekreterliğindeki makamında ziyaret etti. Ziyaretin ardından, Stefan Füle onuruna verilen çalışma yemeğine, ABGS Genel Sekreteri Büyükelçi Volkan Bozkır, ABGS üst düzey yetkilileri, Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu Başkanı Büyükelçi Marc Pierini ve heyeti katıldı. Çalışma yemeği sonrasında yapılan yazılı açıklamada, görüşmede dört platformdan oluşan yeni AB Stratejisi temelinde Türkiye-AB ilişkilerinin ele alındığı, bu çerçevede, Türkiye olarak AB müktesebatı temelinde gerekli şartları yerine getirerek özellikle yakın dönemde açılmasını hedeflenen 4 fasıl (“Gıda Güvenliği, Veterinerlik ve Bitki Sağlığı”, “Sosyal Politika ve İstihdam”, “Kamu Alımları”, “Rekabet Politikası”) ve üzerinde siyasi engeller bulunan 2 fasıl (“Enerji”, “Eğitim ve Kültür”) üzerinde fikir alışverişinde bulunulduğu ifade edildi.
Avrupa Komisyonu’nun Genişleme ve Komşuluk Politikasından Sorumlu Üyesi Stefan Füle, ABGS ziyareti sonrasında ise, TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu ile bir araya geldi. İktisadi Kalkınma Vakfı Başkanı ve Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Halûk Kabaalioğlu’nun da katıldığı toplantı sonrasında TOBB binasındaki Ankara AB Bilgi Merkezinde düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan Hisarcıklıoğlu, Komisyon Üyesi Füle ile Türkiye-AB ilişkilerinde yaşanan güncel gelişmelerin ele alındığını, ortaklık ilişkilerinden kaynaklanan vize sorunu, taşıma kotaları ve Serbest Ticaret Anlaşmaları konularında yaşanan sıkıntıları Komisyon Üyesi Füle’ye aktardıklarını ve bu konularda kendisinden yardım talep ettiklerini söyledi. Türkiye-AB ilişkilerinin geliştirilmesi için AB tarafından ciddi bir siyasi irade ve liderliğe ihtiyaç olduğunu belirttiklerini kaydeden Hisarcıklıoğlu ayrıca, TOBB ve İktisadi Kalkınma Vakfı tarafından yürütülen “Vize Şikâyet Hattı” Projesi ile ilgili Stefan Füle’ye bilgi verdiklerini açıkladı.
Toplantıya katılan İktisadi Kalkınma Vakfı Başkanı ve Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Halûk Kabaalioğluise, Avrupa Komisyonu’nun Genişleme ve Komşuluk Politikasından Sorumlu Üyesi Stefan Füle’ye Türk vatandaşlarına uygulanan vize zorunluluğunun hukuki boyutu konusunda bilgi verdi. Vize uygulamasının, hem 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı ile tesis edilen Gümrük Birliği’nin temelini teşkil eden malların serbest dolaşımı ilkesine, hem de yerleşme hakkı ve hizmet sunum serbestîsine yeni engeller getirilmesini yasaklayan Katma Protokol’ün 41. maddesine açıkça aykırı olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Kabaalioğlu, bu durumun daha önceki kararların yanı sıra Avrupa Toplulukları Adalet Divanı’nın 19 Şubat 2009 tarihli Soysal kararında da açıkça belirtildiğini iletti. Soysal kararının somut kazanımlar getirebilmesinin, Üye Devletlerin tavrına bağlı olduğunu da vurgulayan Prof. Kabaalioğlu, vize sorunun çözüme kavuşturulmasında temel görevin, Anlaşmaların koruyucusu ve Topluluk Hukukunun uygulanmasının gözeticisi sıfatıyla Avrupa Komisyonu’na düştüğünü belirtti.
Stefan Füle ise toplantıda, TOBB’ne AB sürecine verdiği destekten dolayı teşekkür ederken, Türkiye’ye yaptığı ilk ziyarette iş çevreleriyle bir araya gelmesinin büyük önem taşıdığını ifade etti. İş çevrelerinin AB katılım süreci ve reformların hayata geçirilmesinde önemli role sahip olduğunu kaydeden Füle, Gümrük Birliği Anlaşması imzalandıktan sonra Türkiye ile AB arasındaki ikili ticarette 3 kat artış kaydedildiğini ve bu ticaretin bugün yıllık 100 milyar Avro’ya ulaştığını belirtti. Füle, AB’nin Türkiye’nin en büyük, Türkiye’nin de AB’nin 7. büyük ticaret ortağı olduğuna dikkat çekerken, Türkiye’ye AB’den gelen doğrudan yabancı yatırımın da toplam tutarın üçte ikisini oluşturduğunu belirterek, bu rakamlara bakıldığında bunun bir ‘başarı öyküsü’ olduğunu ifade etti.
